Ακούγοντας αυτή την ερώτηση η πιθανότερη σκέψη που έρχεται στο μυαλό σας είναι πως τα δέντρα (και τα φυτά γενικά) αποκτούν τη μάζα τους από το χώμα και τα συστατικά που βρίσκονται σε αυτό. Η πραγματικότητα όμως είναι κάτι που ίσως δεν θα σκεφτόσασταν ποτέ.
Το πρώτο πείραμα που έδειξε πως τα φυτά δεν αποκτούν τη μάζα τους από το χώμα και τα συστατικά του, πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 1600 από τον Βέλγο επιστήμονα Jan Baptista van Helmont. Σε ένα από τα πιο γνωστά πειράματά του, ο van Helmont φύτεψε μια ιτιά 2,2 κιλών σε μία πήλινη γλάστρα που περιείχε 200 κιλά ξυρού χώματος. Για πέντε χρόνια το μόνο που πρόσθετε στη γλάστρα ήταν σκέτο νερό. Μετά από πέντε χρόνια, διαπίστωσε ότι το δέντρο ζύγιζε 77 κιλά, ενώ το χώμα της γλάστρας είχε χάσει μόνο 57 γραμμάρια. [1]
Ο van Helmont κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα 74,3 κιλά ξύλου, φλοιού και ριζών, προέκυψαν μόνο από το νερό, και δεν είχε συμπεριλάβει και το βάρος των φύλλων που έπεφταν κάθε φθινόπωρο. Προφανώς δεν γνώριζε τίποτα για τη φωτοσύνθεση και τον Κύκλο του Κάλβιν, όπου το διοξείδιο του άνθρακα (κατά το μεγαλύτερο ποσοστό) από την ατμόσφαιρα, και τα ορυκτά/μεταλλικά στοιχεία (κατά ελάχιστο ποσοστό) από το έδαφος, χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία νέου φυτικού ιστού. [1]
Τι είναι λοιπόν αυτό που παρέχει όλη αυτή τη μάζα που αναπτύσσουν τα δέντρα; Η απάντηση είναι το CO2 (διοξείδιο του άνθρακα) από την ατμόσφαιρα.
Μέσω της φωτοσύνθεσης και του μηχανισμού του Κύκλου του Κάλβιν, τα φυτά (δέντρα, κτλ) απορροφούν το διοξείδιο του άνθρακα από την ατμόσφαιρα και νερό από το χώμα, για να παράγουν υδατάνθρακες, οι οποίοι με τη σειρά τους παρέχουν ενέργεια ώστε να παραχθεί νέος ιστός μέσω πολύπλοκων διεργασιών. Το παράγωγο όλης αυτής της διαδικασίας είναι το οξυγόνο το οποίο απελευθερώνετε στην ατμόσφαιρα, που στην τελική χαρίζει ζωή σε εμάς.
Είναι ενδιαφέρων το πως εμείς, όπως και τα υπόλοιπα ζώα, προσφέρουμε το διοξείδιο του άνθρακα στα φυτά (το οποίο παράγεται όταν 'εισπνέουμε' το οξυγόνο, και από το οποίο 'εκπνέουμε' διοξείδιο του άνθρακα), ως τροφή, και αυτά με τη σειρά τους μας παρέχουν το οξυγόνο για να ζήσουμε. Ένας τέλειος κύκλος συνύπαρξης τον οποίο πρέπει να αντιλαμβανόμαστε με απόλυτο σεβασμό.
Στο παρακάτω βίντεο, ο Derek Muller (γνωστός από το κανάλι του με όνομα "Veritasium" στο youtube) εξηγεί με ενδιαφέρων τρόπο την απάντηση στο ερώτημα:
Παραπομπή:
1. Chastain, Ben B., Dr. "Jan Baptista Van Helmont." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica, Inc., 25 Feb. 2014. Web. 09 Feb. 2018. <https://www.britannica.com/biography/Jan-Baptista-van-Helmont>.
