facebook's logo    Twitter's logo

Η κοινωνιολογία των βιασμών στην Ελλάδα

Σοκ και αποτροπιασμό προκαλούν τα στοιχεία των διωκτικών αρχών που έρχονται στη δημοσιότητα, σχετικά με τη ανεξέλεγκτη δράση των βιαστών στη χώρα μας. Οι γυναίκες που βιάστηκαν τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα έχουν αυξηθεί δραματικά σε σχέση με το παρελθόν.

Την ίδια στιγμή, τα «ανθρωπόμορφα κτήνη» που διαπράττουν τα ειδεχθή αυτά εγκλήματα, σπανίως οδηγούνται στη δικαιοσύνη, είτε επειδή η ταυτότητά τους παραμένει άγνωστη, είτε επειδή τα θύματά τους φοβούνται να καταγγείλουν στις Αρχές ότι βιάστηκαν. Κάθε βιασμός -που ορισμένες φορές καταλήγει ακόμη και σε δολοφονία- αποτελεί πάντα ένα διπλό έγκλημα, κατ’ ουσίαν ένα διπλό «βιασμό»: εκτός από τις σωματικές κακώσεις, τα θύματα έχουν να αντιμετωπίσουν για το υπόλοιπο της ζωής τους και τις ψυχικές βλάβες, που είναι πολύ πιο επώδυνες. Οι πληγές της ψυχής από ένα βιασμό σπάνια επουλώνονται. Το θύμα τις κουβαλά για μια ζωή και πολλές φορές καθίσταται προβληματικό, λόγω κυρίως της συμπεριφοράς του κοινωνικού του περίγυρου. Εφιαλτικό, πλην όμως πραγματικό σενάριο αποτελεί το ενδεχόμενο εγκυμοσύνης από βιασμό. Στην περίπτωση αυτή το δίλημμα είναι αμείλικτο: να αφαιρέσεις μια ανθρώπινη ζωή ή να φέρεις στον κόσμο τον καρπό ενός εγκλήματος;

Μέχρι πριν λίγα χρόνια, διαπράττονταν ετησίως στην Ελλάδα 4.500 βιασμοί. Εξ αυτών, στην αστυνομία καταγγέλθηκαν μόνο 270 και έγιναν 183 συλλήψεις υπόπτων. Στα δικαστήρια έφτασαν μόνο 47 για να εκδικαστούν κατόπιν άσκησης ποινικής δίωξης. Το 95,8% των βιαστών δρουν χωρίς συνεργό, προτιμούν το ύπαιθρο και τους δημόσιους κοινόχρηστους χώρους. Οι περισσότεροι βιασμοί σημειώνονται από τις 6 το πρωί έως τις 6 το απόγευμα. Το 53,4% των βιαστών είναι άτομα νεαρής ηλικίας, ενώ το 32,8% είναι μεσήλικες. Το 46,5% των βιασμών γίνεται στην επαρχία. Το 50,9% των βιαστών προέρχεται από τη μεσαία κοινωνικο-οικονομική τάξη και, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των θυμάτων τους, το 31% αυτών είναι αρκετά μορφωμένοι. Τα πιο πάνω στοιχεία είναι προϊόν έρευνας του εγκληματολόγου Άγγελου Τσιγκρή. «Οι βιασμοί πρέπει να ιδωθούν σε συνάρτηση με την αύξηση της εγκληματικότητας, καθώς και με την εκμετάλλευση από τα διάφορα κυκλώματα των αλλοδαπών γυναικών που έχουν έρθει στη χώρα μας, οι οποίες με το φόβο της απέλασης δεν τολμούν να καταγγείλουν τα περιστατικά. Έτσι, υπολογίζεται ότι οι βιασμοί φτάνουν το μεγάλο αριθμό των 5.000 συμπτωμάτων το χρόνο και είναι πιθανόν το μέγεθος αυτό να το ξεπερνούν», ανέφερε μιλώντας σε αθηναϊκή εφημερίδα ο συγγραφέας.

Από το σύνολο των 1.000 γυναικών που ρωτήθηκαν, οι 116 (11,6%) δήλωσαν ότι είχαν πέσει θύμα βιασμού. Οι 6 (ποσοστό 5,2%) είχαν υποστεί κατά φύση συνουσία, οι 4 (3,4%) παρά φύση συνουσία (σοδομισμό), οι 15 (12,9%) στοματική συνουσία, οι 49 (42,2%) είχαν υποστεί κάποια άλλη ασελγή πράξη, ενώ οι 47 (40,5%) είχαν πέσει θύματα απόπειρας βιασμού. Από τις περιπτώσεις που έφτασαν στα αστυνομικά τμήματα προκύπτει ότι ένα ποσοστό της τάξης του 1% ήταν αιμομίκτες. Ακόμη καταγράφηκε ότι ένα ποσοστό της τάξης του 2,2% προέρχεται από το συγγενικό περιβάλλον. Η ταπείνωση (62,1%), η αηδία (74,1%), η οργή (71,6%), η κατάθλιψη (94,5%) και η ενοχή είναι τα συναισθήματα που διακατέχουν τον ψυχικό κόσμο των γυναικών ύστερα από την πράξη βιασμού.

Ο «δεύτερος» βιασμός

Όσες γυναίκες - θύματα βιασμού έχουν το θάρρος να καταγγείλουν το βιαστή τους και να φτάσουν μέχρι το δικαστήριο, δεν ξαναζούν μόνο τον εφιάλτη που προσπαθούν μάταια να ξεχάσουν, αλλά βιάζονται για δεύτερη φορά κατά την ακροαματική διαδικασία. Οι εξονυχιστικές ερωτήσεις για τη σεξουαλική ζωή τους και το ερωτικό τους παρελθόν και οι υπαινιγμοί ότι «πήγαιναν γυρεύοντας», τις καθιστούν στην ουσία κατηγορούμενες. Αυτή την κατάσταση θέλησε να αναστρέψει η βρετανική κυβέρνηση με την αλλαγή της νομοθεσίας, έτσι ώστε να μην εξευτελίζονται πλέον στα δικαστήρια τα θύματα του βιασμού. Έτσι, κατατέθηκαν στη βρετανική Βουλή νέα νομοσχέδια, που απαγορεύουν στους συνηγόρους υπεράσπισης των κατηγορουμένων για βιασμό να αναμοχλεύουν το σεξουαλικό παρελθόν των θυμάτων και στους ίδιους τους κατηγορουμένους να εξετάζουν κατ' αντιπαράσταση το θύμα τους. Επί χρόνια οι γυναικείες οργανώσεις διαμαρτύρονταν ότι με τον ισχύοντα τρόπο εκδίκασης των υποθέσεων βιασμών, στην ουσία δεν δικάζονται οι βιαστές, αλλά τα θύματά τους, εφόσον οι συνήγοροι υπεράσπισης απαιτούν απαντήσεις ακόμα και στις πιο προσωπικές πτυχές της σεξουαλικής τους ζωής. Πολλά θύματα αποσύρουν την κατηγορία επειδή δεν μπορούν να αντέξουν την ταπείνωση, τον εκφοβισμό και τον εξευτελισμό που ξέρουν ότι θα υποστούν στο δικαστήριο. Το αποτέλεσμα είναι να μένουν ατιμώρητοι πολλοί βιαστές, και το χειρότερο, να συνεχίζουν την εγκληματική και αρρωστημένη δράση τους.
Αφηγήσεις-σοκ

Οι αφηγήσεις των γυναικών που έπεσαν θύματα βιασμού, τόσο από το ίδιο το συμβάν, όσο και από αυτά που πέρασαν μετά από αυτό, είναι σοκαριστικές. Πριν λίγο καιρό, μια 16χρονη κοπέλα είχε καταγγείλει ότι βιάστηκε. Ο κατηγορούμενος δράστης ήταν φίλος της μητέρας τού θύματος. Μητέρα και κόρη είχαν έρθει από τη Ρουμανία και γνωρίστηκαν μαζί του. Η μητέρα εργαζόταν και τις ώρες που έλειπε από το σπίτι, η μικρή, ηλικίας 16 περίπου ετών, έμενε μόνη. Ο κατηγορούμενος, που ήταν γείτονάς τους, την καλούσε στο σπίτι του να κάνουν παρέα. Η κοπέλα πήγε κάποιες φορές και, απ' ό,τι κατέθεσε στο δικαστήριο, εκείνος προσπαθούσε σιγά-σιγά να την πλησιάσει. Τη χάιδευε, τη φιλούσε, αλλά δεν τον άφηνε να προχωρήσει περισσότερο. Κάποια μέρα ο δράστης έκλεισε τις πόρτες και τα παράθυρα και τη βίασε. Η καταγγελία έγινε από τη μητέρα της. Ο κατηγορούμενος ισχυρίστηκε πως όλα έγιναν με τη θέληση της μικρής. Οι δικαστές προβληματίστηκαν, όπως συμβαίνει σε όλες τις υποθέσεις βιασμού όταν δεν υπάρχουν στοιχεία. Τελικά ο κατηγορούμενος καταδικάστηκε σε κάθειρξη 6 χρόνων.

Η υπόθεση του «δράκου των ασανσέρ», ενός επικίνδυνου εγκληματία που βίαζε γυναίκες, είχε συγκλονίσει όταν λίγα χρόνια πριν είδε το φως της δημοσιότητας. Μια γυναίκα θύμα του, τον αντίκρισε στο δικαστήριο και τον υποδέχθηκε με ένα δυνατό χαστούκι. Εκείνος αιφνιδιάστηκε, αλλά δεν αντέδρασε. «Θέλεις κρέμασμα», του είπε η 50χρονη γυναίκα και κατέρρευσε. Είχε μόλις ολοκληρώσει την κατάθεσή της, όπου περιέγραψε όσα είχε υποστεί από τον 26χρονο Χρήστο Γκίλη, τον επονομαζόμενο «δράκο των ασανσέρ».

Ήταν το ένα από τα 28 θύματα του νεαρού, που από τις 9 Σεπτεμβρίου 1997 έως τον Μάρτιο του 1998, είχε γίνει ο εφιάλτης των γυναικών των περιοχών Κυψέλης, Πατησίων, Κολωνού, Γκύζη και Εξαρχείων στην Αθήνα. Ο Γκίλης στηνόταν έξω από τις εισόδους των πολυκατοικιών και μόλις έβλεπε γυναίκα ­ οποιασδήποτε ηλικίας να επιστρέφει μόνη της, έτρεχε αθόρυβα πίσω της και μόλις εκείνη άνοιγε την πόρτα του ασανσέρ, ορμούσε πάνω της. Χτυπούσε τα θύματά του, τους άρπαζε τις τσάντες και τα κοσμήματα και στη συνέχεια προσπαθούσε να τα βιάσει. «Όσα έζησα στα χέρια του κατηγορουμένου, έχουν χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη μου», είπε στο δικαστήριο τρέμοντας μια φοιτήτρια, θύμα και αυτή της κτηνωδίας του. Ο ίδιος ομολόγησε μόνο τις ληστείες. Τις απέδωσε όμως στα τραυματικά παιδικά του χρόνια και στα ψυχολογικά προβλήματα που του προκάλεσαν. Αρνήθηκε, ωστόσο, όλες τις άλλες πράξεις.

Μένουν ασύλληπτοι

Οι περισσότεροι βιαστές δεν συλλαμβάνονται ποτέ. «Όλα έγιναν τόσο αιφνίδια, τόσο ανεπάντεχα, που μήνες αργότερα δεν μπορούσα ακόμη να συνειδητοποιήσω ότι πράγματι συνέβησαν και ότι το θύμα ήμουν εγώ». Η Ανθή είναι από τις ελάχιστες γυναίκες που κατήγγειλαν τον πολλαπλό βιασμό τους, αλλά οι βιαστές της ποτέ δεν συνελήφθησαν και ουδέποτε έφθασαν σε δίκη. Ο ένας ήταν Έλληνας, οι άλλοι δύο μιλούσαν σπαστά ελληνικά. Την μετέφεραν 100 περίπου μέτρα μέσα στο δασάκι. Ασχημονούσαν, έβριζαν, γελούσαν και την περιέπαιζαν, την κτυπούσαν και τη βίαζαν διαδοχικά. Ξανά και ξανά. Υπό το φως του φεγγαριού και σε θερμοκρασία κάτω από το μηδέν, ένα ακόμη «αθέατο» έγκλημα καταγραφόταν. Και στην Εθνική περνούσαν με ταχύτητα αναρίθμητα αυτοκίνητα και νταλίκες... Όταν επιτέλους την άφησαν, η Ανθή δεν ήταν άνθρωπος, ήταν κουρέλι. Δίχως αξιοπρέπεια, δίχως λόγο ύπαρξης, δίχως φωνή, δίχως ρούχα. Της πήραν μέχρι και τα λεφτά από το πορτοφόλι της και τα κοσμήματα που φορούσε. Η μαρτυρία της είναι συγκλονιστική: «Ήταν η μόνη στιγμή της ζωής μου που ποθούσα να πεθάνω. Αν είχα τη φυσική δύναμη, τις πρώτες ώρες μετά τον βιασμό μου, θα το είχα κάνει. Δεν έκλαιγα, δεν ούρλιαζα, δεν έκανα τίποτε ούτε καν κρύωνα, μονάχα ήθελα να πεθάνω. Έσφιγγα τα μάτια μου και έλεγα, δεν μπορεί, είναι ψέμα».

Βίασαν 11χρονη και την άφησαν έγκυο…

Πριν λίγο καιρό, αποκαλύφθηκε η τραγική ιστορία μιας ενδεκάχρονης μαθήτριας η οποία βιάσθηκε από τρεις νεαρούς ­ Οι γιατροί, μετά την πρώτη εξέταση, έντρομοι διαπίστωσαν ότι η μικρή ήταν έγκυος και ειδοποίησαν την Αστυνομία. Κοντά στην μικρή, στον θάλαμο της Πανεπιστημιακής Κλινικής του νοσοκομείου, έσπευσαν αμέσως παιδοψυχίατρος και υπαστυνόμος του Τμήματος Ανηλίκων, στους οποίους η μαθήτρια αποκάλυψε ότι είχε πέσει θύμα ομαδικού βιασμού από τρεις μαθητές γυμνασίου, 14-16 ετών, φίλους του μεγαλύτερου αδελφού της, των οποίων,­ όπως είπε, γνώριζε μόνο τα μικρά τους ονόματα.

Σύμφωνα με έρευνα του Ινστιτούτου Υγείας του Παιδιού, οι βιασμοί ανηλίκων στην Ελλάδα δεν είναι άγνωστο φαινόμενο. Ένα στα οκτώ ανήλικα κορίτσια έχουν κακοποιηθεί σεξουαλικά και ένα στα δέκα αγόρια. Επίσης, από την ίδια έρευνα προκύπτει ότι το 1% των ανηλίκων θα κακοποιηθούν κάποια στιγμή στη ζωή τους. Και αυτό ακριβώς είναι που ανησυχεί τους ειδικούς, που ζητούν μια διαφορετική πολιτική στο θέμα της πρόληψης.

Συγγραφέας: Γιάννης Ανδριτσόπουλος | Πηγή: dimitriou.gr